Şişe Suya Gelen Şok Zamlar: Vatandaşın Cebini Yakan Gerçekler!
Türkiye'de musluk suyuna olan güven eksikliği, şişelenmiş su tüketimini zirveye taşıdı. Ancak, fiyatlardaki olağanüstü artış, hem tüketiciyi hem sektörü zor durumda bırakıyor.
Fikret
Musluk sularının tadı ve sağlığa uygunluğu konusundaki endişeler, Türkiye genelinde şişelenmiş suya olan talebi hızla artırıyor. Ancak son dönemde şişelenmiş su fiyatlarına yapılan zamlar, tüketicilerin bütçesini sarsmaya başladı. Özellikle 2023'te, girdi maliyetlerinde kayda değer bir değişiklik olmamasına rağmen fiyatların iki katına çıkması dikkat çekiyor. Peki, bu fiyat artışlarının ardında yatan sebepler neler? İşte su piyasasında yaşanan büyük dönüşümün perde arkası...
Damacanadan Zirveye: Fiyatlar Neden Uçtu?
Son bir yıl içinde, özellikle İstanbul gibi büyük şehirlerde 19 litrelik damacana su fiyatları adeta rekor kırdı. Bazı markalarda fiyatlar 140 TL'ye kadar çıkarken, ortalama satış fiyatı 100-120 TL seviyesinde seyrediyor. Uzmanlara göre, bu dramatik artışın arkasında sadece artan maliyetler değil, aynı zamanda pazarın büyük ölçüde yabancı şirketlerin kontrolüne geçmesi yatıyor.
“Serbest Piyasa” Kontrolü Ele Aldı
İstanbul Su ve Meşrubat Satıcıları Esnaf Odası Başkanı Ahmet Turan Akkaya, sektörde yaşanan düzensizliklere dikkat çekerek, "Yerli markaların tarifelere uymasına rağmen, yabancı markalar serbest piyasa adı altında fiyatları istediği gibi belirliyor. Bu da piyasa dengelerini altüst ediyor," diyor. Yabancı markaların, bayilerini meslek odası yerine ticaret odasına kaydettirerek denetimlerden kaçındığını belirten Akkaya, bu durumun su zammını tetiklediğini ifade ediyor.
Fahiş Fiyat Artışlarına Tepki Büyüyor
Tüketici Birliği Federasyonu Başkanı Mehmet Bülent Deniz ise su fiyatlarındaki bu ani yükselişi "fırsatçılık" olarak nitelendiriyor ve Ticaret Bakanlığı’na çağrıda bulunuyor:
“Son bir yılda enerji fiyatları ve döviz kurunda ciddi bir değişiklik olmadı. Buna rağmen fiyatlar uçuyor. Bu zamların gerekçesi açıklanmalı ve denetimler sıkılaştırılmalı.”
Ambalajlı Su Piyasası Rekor Kırıyor
Türkiye Ambalajlı Su Üreticileri Derneği (SUDER) verilerine göre, 2023'te ambalajlı su sektörü 10,8 milyar litrelik üretimle yüzde 1,6 büyüdü. Sektörün toplam cirosu 31,1 milyar TL'ye ulaşırken, kişi başına düşen yıllık ambalajlı su tüketimi 127 litre olarak kaydedildi. Ayrıca, Türkiye 2023’te 391 bin 876 ton ambalajlı su ihracatı gerçekleştirdi ve 74,4 milyon dolarlık gelir elde etti.
2024 İçin Beklentiler ve Çözüm Önerileri
Uzmanlar, ambalajlı su sektörünün 2024'te 11,1 milyar litre pazar hacmine ulaşacağını öngörüyor. Ancak fiyatların makul seviyelere çekilmesi ve denetimlerin artırılması, hem tüketicinin hem de sektörün sağlıklı bir şekilde büyümesi için kritik öneme sahip.
Su piyasasında yaşanan bu gelişmeler, sadece fiyat politikalarını değil, aynı zamanda tüketici güvenini de yeniden gözden geçirmeyi zorunlu kılıyor. Tüketiciler, uygun fiyatlı ve güvenilir suya erişim için çözüm bekliyor.
